Termostatlar Nedir?
Genellikle soğutucu ve ısıtıcı sistemlerinde kullanılan, dış ortam sıcaklıkları göz önünde bulundurularak, soğutucuların iç kısımlarında sıcaklıkların istenilen seviyelerde tutulmasını sağlayan parçalara termostat denilmektedir. Termostatlar temelinde soğutma ve ısıtma sistemlerinde kullanılmasına göre 2’ye ayrılmaktadır. Fakat her 2 işi de yani hem soğutma hem de ısıtma işlemlerini yapabilen kombine termostat da bulunmaktadır.
Soğutucu sistemlerde ise soğutucular yeterli soğukluğa geldiğinde kompresörü devreden çıkartmaktadır. Bunun ardından da sıcaklıklar yükseldiğinde ise kompresörler çalıştırır. Böylelikle de boş yere elektrik tüketilmesini de engelleyerek tasarruflar sağlanmaktadır.
Isıtıcı sistemlerde de herhangi bir arıza durumlarında tank içerisindeki suyun sıcaklıkları aşırı bir şekilde yükselirse ısıtıcılara giden enerjiyi kesmekte olan devre elemanı olarak da tanımlanabilen teknik bir amaca hizmet sunmaktadır. Böylelikle de suyun daha da fazla ısınmasını önlemektedir.
Termostatlar Nasıl Çalışır?
Termostatlar yapısı ve çalışması ile çeşitlerine göre farklılık gösterebilmektedir. Bu sebeple de termostat çeşitleri anlatılıyorken her bir türün yapıları ve çalışmalarından da ayrıca bahsedilmesi gerekmektedir. Fakat genel olarak da ortamdaki ısı seviyelerini belirli bir değerin üstüne çıktığında ya da belirli bir değerin altına düştüğünde termostat devreye girmektedir ve ısıtma sistemlerini çalıştırır ya da durdurmaktadır.
Bu ürünler aslında ortam etkileri ile konum değiştirmek de olan rölelerdir. Isı etkileri sonucu kontakların konumu değişmektedir. Ortamın sıcaklık değerlerini sabit tutmak amaçları ile kullanılmaktadır. Genel olarak da ısı üreten cihazlarda, fotokopi makineleri ve klimalarda ısı seviyelerinin kontrolünde de kullanılmaktadır.
Genel olarak çalışma şekillerini özetleyecek olursak kısacası tüm termostatlar kontak uçlarına sahip olmaktadır. Ortamlardaki ısı değişimleri sonucunda otomatik bir şekilde kontak uçları konumunu değiştirir ve bunun sonucunda da ısıtma sistemleri çalışır ya da durur.
Termostatların Çeşitleri
Bu ürünlerin kullanım alanlarının çok farklı olması ve ısı kontrolü yapılacak olan maddelerin farklılık göstermesinden ötürü pek çok türü bulunmaktadır. Ortamlara uygun termostat seçmek de oldukça önemlidir. Hava ortamlarındaki ısı değişimlerini ölçmek adına tasarlanmış olan termostatın su ortamlarında kullanılması ölçüm hassasiyetindeki farklılıklardan dolayı mümkün olmamaktadır.
Termostat yapısal açıdan 3 çeşide ayrılmaktadır. Bunlar:
-Kullanım alanlarına göre ticari tip, ev tipi, oda ve klima termostatı olarak,
– İç yapılarına göre bi- metal civalı, gaz- sıvı körüklü ve elektronik olarak,
– Gerilim seviyelerine göre hat gerilimleri, düşük ve mili volt gerilimleri olarak bulunmaktadır.
Bimetal Termostat
Bimetal ismi verilen malzemeler ısı karşısında genişleme kat sayısı çok farklı olan 2 metalin yüzey birleşimleriyle teşkil edilen yapılardır. Isıların karşısında bimetal malzemeler eğilmektedir. Oldukça hızlı genleşen metal daha az genleşen metaller üzerine doğru kıvrılmaktadır. Bu kıvrılma hareketlerinden de yararlanarak termostatın kontakları konum değiştirmektedir. İçinde ısıtıcı olan ütüler, sobalar, saç kurutma makineleri gibi alanlarda ısıtma sistemleri bimetal üzerine sarılabilmektedir. Böylelikle de ısı kontrolü de daha kolay yapılmış olmaktadır.
Gazlı Termostat
Gazın ısı karşısında hızlı genleşme yapısının kullanılmasıyla yapılmış ürünlerdir. Gaz depoları, körük gaz basınçları ile hareketlenen parça ve kontaklardan oluşmaktadır. Isıların etkisi ile genleşmekte olan gaz körük yardımı ile kontakların konumunu değiştirmesini sağlamaktadır.
Civa Tüplü Termostat
İçerisinde civa ve kontak uçlarının bulunduğu bir tüpün spiral şekil verilmiş olan bimetal şeritlere eklenmesiyle elde edilen termostatlar olmaktadır. Isı etkileri ile bimetal genleşip büzüldüğünde cam tüp içerisindeki civa hareketlenerek kontaklar arasını kısa devre haline getirir veya kontaklar arasındaki iletimleri kesmektedir.
Kısacası özetleyecek olursak termostatlar bu şekilde bulunmaktadır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan bu ürünlerin önemi de oldukça fazladır.
Termostatlar için https://www.rezistansmarket.com/termostatlar tıklayın.